Günümüzde artık bireyler sağlıklı olabilmek için mucizevi bir besin (!) ya da mucizevi bir diyet (!) bulduklarında hemen onu uygulamak istiyorlar. Bilmiyorlar ki bu mümkün değil. Hiçbir besini sonsuz yemek, hiçbir popüler diyeti sonsuz yapmak sizi sağlıklı yapmaz. Size hiçbir besin kilo aldırmaz ya da verdirmez. Kilo kaybetmek ya da kilo almak için tek yapmamız gereken şey ; yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenmek. Bu kavram da kişiden kişiye değişir, çünkü herkes birbirinden çok farklıdır.

Bu konuya asıl giriş sebebim ise en sık tercih edilen popüler diyetlerden bir tanesi ; Glutensiz Diyet Programları. Sizi bu konuda biraz olsun bilimsel veriler ışığında aydınlatmak isterim.

Gluten ; başta buğday olmak üzere arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir proteindir. Glutensiz beslenmenin uygulanma sebebi gluten ilişkili hastalıkların ortaya çıkmasıdır. Mesela bunlar nedir ?

*Çölyak

*Gluten alerjisi

*Gluten duyarlılığı başlıcalarıdır.

Bu hastalıkların dışında gelişmiş batı toplumlarında yaygın olarak glutenin sağlık üzerine olumsuz etkileri olduğu düşünülerek, gluten ilişkili hastalık saptanmasa da, %30'lara varan glutensiz beslenme eğilimi ortaya çıkmış durumdadır.

Glutensiz ürünler oldukça pahalıdır ve bu diyeti uygulamak zorunda olan bireyler ; süt, et, sebze ve meyve gibi besinleri rahatlıkla tüketebilmekte fakat gluten içeren ekmek, makarna gibi tahıl unu ile yapılan besinler yerine endüstri tarafından üretilen gluten içermeyen özler unlar ile yapılan yiyecekleri tüketebilmektedir. Bu özel üretilen besinlerde protein, lif, demir ve folik asid, B1, B2 ve B3 gibi vitaminlerin daha az olduğu, karbonhidrat dolayısıyla kalori içeriğinin artmış olduğu bilinmektedir. Örneğin glutensiz ekmeğin yağ miktarının normal ekmekten en az 2 kat fazla olduğu gösterilmiştir.

Tüm bu nedenlerden dolayı hekim tarafından kanıtlanmış gluten ilişkili bir hastalık olmadıkça, zayıflamak ya da daha sağlıklı olmak için glutensiz diyet uygulanmamalı, tıbben gerektiği durumlarda (alerji, çölyak hastalığı, gluten duyarlılığı…) ise makro ve mikrobesin eksikliğini engellemek amacıyla bu konuda deneyimli diyetisyen gözetiminde uygulanmalıdır. Sağlığınız bu hayatta en değerliniz, onu hiçe saymayın.

Sağlıkla kalın.

Kaynak :

Kutlu T. Gluten-free diet : is it really always beneficial ? Turk Pediatri Are 2019; 54(2): 73-5